روانشناسروانشناس کودک

معرفی راهکارهای درمان اختلال بیش فعالی ADHD

درمان اختلال بیش فعالی ADHD

Attention deficit hyperactivity disorder”

طبق آمار هشتمین همایش سراسری روانپزشکی کودک و نوجوان در سال 1396، 7 تا 8 درصد کودکان دچار اختلال بیش فعالی هستند.

پسران 2 برابر بیشتر از دختران به ADHD مبتلا می شوند. در بزرگسالان مردان  1/6 برابر بیشتر از زنان به اختلال بیش فعالی دچار هستند.

در این مقاله شما عزیزان را با اختلال بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان، علائم، دلایل، روش های درمان و چگونگی برخورد با کودک بیش فعال بیشتر آشنا خواهیم کرد.

تا پایان با برترین پزشک همراه باشید.

درمان اختلال بیش فعالی

بیش فعالی به چه معناست؟

بیش فعالی، یک اختلال عصبی رشدی است که همراه با بی توجهی، بی احتیاطی و تکانش گری فراگیر و مخرب همراه می باشد.

این اختلال، از جمله اختلال های روانی است که در صورت پیگیر و درمان، به طور کامل و قطعی درمان می شود.

در صورت عدم درمان، این اختلال می تواند آسیب زننده باشد.

درمان اختلال بیش فعالی

علت بروز اختلال بیش فعالی چیست؟

علت قطعی و ثابت شده ای در برزو اختلال بیش فعالی وجود ندارد؛ اما محققان موارد زیر را از عوامل بروز بیش فعالی ADHA موثر می دانند:

  1. آسیب و ضربه به مغز: ضربه به مغز در دوران جنینی، نوزادی و کودکی
  2. زایمان پرخطر: زایمان زودرس، زایمان در مراکز غیر درمانی، زایمان در سنین پایین، سوء تغذیه در دوران بارداری، وزن کم نوزاد هنگام تولد، وقفه تنفسی و نرسیدن اکسیژن به نوزاد هنگام تولد
  3. مصرف الکل و دخانیات در زمان بارداری و آلودگی محیطی مثل آلودگی سرب
  4. عفونت: عدم واکسیناسیون، عدم درمان به موقع عفونت در کودک و بروز تشنج و مننژیت
  5. ژنتیک: حدود 74% از موارد ابتلا به بیش فعالی

درمان اختلال بیش فعالی

علائم بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان چیست؟

کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی و یا ADHD، نمی تواند بر روی کارهای معمولی مثل انجام تکلیف مدرسه تمرکز کند.

اما بر روی کارهایی که جذابیت دارد و او علاقمند است، می تواند تمرکز و دقتی طولانی و بیشتر از افراد معمولی داشته باشد.

کودکان بیش فعال، عملکرد ضعیفی در مدرسه دارند. توانایی انجام تکالیف مدرسه یا اتمام آن ها را ندارند.


مطالب مرتبط

معرفی روانشناس کودک و نوجوان در غرب تهران

بهترین روانشناس کودک در شرق تهران کیست ؟


درمان اختلال بیش فعالی

کودکان مبتلا به بیش فعالی به طور کلی با نشانه های زیر شناخته می شوند:

  1. کم توجهی، گم کردن مرتب وسایل، عدم انجام یا انجام تکالیف مدرسه با بی دقتی (ضعیف و ناقص)

* آن ها ممکن است در یادگیری، خواندن و نوشتن مشکل داشته باشند.

  1. بیش فعالیتی و پر حرفی، جنب و جوش زیاد در تمام اوقات
  2. رفتار و تصمیم های ناگهانی و بدون فکر با بی احتیاطی و پر خطر
  3. مشکل در خوابیدن (بی خوابی یا سخت به خواب رفتن و بیدار شدن)

درمان بیش فعالی در کودکان،  اگر بعد از تشخیص که معمولا در 5 یا 6 سالگی انجام می شود، آغاز شود، این اختلال تا سن 12 سالگی به طور کامل درمان خواهد شد.

اگر درمان دیرتر آغاز شود (از 15 تا 20 سالگی فرد درمان می شود.)، بیش فعالی در بزرگسالی نیز همراه فرد خواهد بود.

علائم بیش فعالی در بزرگسالان:

  1. بی قراری، اضطراب، پر حرفی و پرخاشگری
  2. عملکرد و تصمیم های تکانه ای و تکانشی (تصمیم های آنی و بدون فکر)، عدم درک خطر و بی احتیاطی در رانندگی
  3. اختلال در تمرکز و عدم توان برنامه ریزی و تعیین اولویت ها، عدم توانایی حل مسئله و مدیریت زمان
  4. سوء مصرف مواد و درگیری های مکرر با قانون به دلیل تصمیم های ناگهانی و بدون برنامه

جالب است بدانید! افراد بیش فعال 5 برابر بیشتر از سایر افراد استعداد چاقی دارند.

درمان اختلال بیش فعالی

تشخیص بیش فعالی چگونه است؟

تشخیص بیش فعالی شامل یک چک لیست کامل از شرح حال بیمار و سابقه خانوادگی و عملکرد کودک در خانه و مدرسه است.

همانطور که پیش تر اشاره شد، تشخیص به موقع و درمان بیش فعالی بسیار اهمیت دارد.

در صورت تشخیص به موقع، بیماری زودتر درمان می شود، در غیر این صورت، درمان طولانی تر خواهد بود.

درمان اختلال بیش فعالی

روش درمان اختلال بیش فعالی یا ADHA چگونه است؟

روش درمان بیش فعالی بنا به نوع رفتار فرد، شدت بیماری و سن بیمار متفاوت است. روانپزشک بر اساس خصوصیات هر فرد، نوع درمان را مشخص می کند. به طور کلی، از روان درمانی شامل درمان شناختی رفتاری، افزایش عزت نفس و تغییر سبک زندگی به همراه دارو درمانی در درمان اختلال بیش فعالی یا ADHA استفاده می شود.

1) دارو درمانی در درمان اختلال بیش فعالی یا ADHA

داروهای درمان این اختلال، می بایست توسط متخصص روانپزشکی برای بزرگسالان و فوق تخصص روانپزشکی اطفال تجویز شود.

ریتالین و آدرال از داروهایی است که در درمان این بیماری تجویز می شود. همچنین گاهی از دارو های ضد افسردگی جهت درمان استفاده می شود.

پزشک با توجه به توان کودک و واکنش او به میزان دوز تجویز شده، به دوز دقیق دست می یابد. تعیین میزان مصرف دارو، بسیار اهمیت دارد؛ زیرا اکثر افراد مبتلا به درمان اختلال بیش فعالی به طور همزمان به اختلالات دیگری نیز مبتلا هستند.

مصرف بیشتر یا کمتر از مقدار صحیح امکان شدت گرفتن اختلالات دیگر همچون اختلال وسواس، دو قطبی و اضطراب را افزایش می دهد.

به طور کلی در صورت مصرف دارو های تعیین شده توسط متخصص و فوق تخصص روانپزشک، بدون هیچ عارضه جانبی بیماری درمان می شود.

اما مصرف خودسرانه یا بی دقتی در انتخاب پزشک ممکن است عوارض زیر را در پی داشته باشد:

  • سردرد، کج خلقی و پرخاشگری
  • افزایش ضربان قلب و یا فشار خون

*کسانیکه دچار مشکلات و نارسایی قلبی و فشار خون هستند، بایستی پزشک را از بیماری خود آگاه کنند، زیرا این داروها، ممکن است موجب افزایش فشار خون یا افزایش ضربان قلب شود.

  • بروز تیک رفتاری، دوره های شیدایی و روان پریشی

*این عارضه از جمله عوارض بسیار نادری هستند که با تغییر دوز دارو یا قطع دارو، بر طرف می شوند.

2) رفتار درمانی و یا شناختی

رفتار درمانی در درمان بیش فعالی موثر و متداول است.

در رفتار درمانی به والدین آموزش داده می شود که چگونه با رفتارهای هیجانی کودک برخورد کنند، تا کودک بتواند رفتارهای تکانشی را کمتر کرده و وظایف خود را انجام دهد.

تاکید رفتار درمانی، در ترک عادات منفی، آموزش و جایگزینی عادات مثبت است.

*در رابطه با بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی، درمان شناختی انجام می شود.

در روش درمان شناختی، به فرد کمک خواهد شد تا احساسات خود را شناسایی و کنترل کند و عادات منفی را با عادات مثبت جایگزین کرده و عزت نفس خویش را بالا ببرد.

بدینوسیله فرد می آموزد چگونه رفتار سالمی داشته باشد و  روابطی را که در اثر بیش فعالی آسیب زده است، ترمیم نماید.

ترکیب رفتار درمانی، درمان شناختی، دارو، ورزش، خواب به موقع و کافی و تغذیه صحیح موجب درمان قطعی کم توجهی یا بیش فعالی می شود.

بررسی برخی تحقیقات نشان دهنده این مسئله است که، بازی های ویدوئی خاص و برنامه نوروفیدبک نیز می تواند به بهبود علائم بیش فعالی کمک کند.

درمان اختلال بیش فعالی

10 روش درمانی برای رفتار با کودک بیش فعال

  • کودک بیش فعال، در انجام سرگرمی ها و فعالیت هایی که علاقمند است و برایش جذابیت دارد و لذت می برد، تمرکز و دقت زیادی دارد؛ حتی تمرکزی بیشتر از سایر افراد، بنابراین سعی کنید به وظایف و اهداف، جذابیت بدهید تا کودک به انجام آن ها علاقه نشان دهد. در صورت انجام و اتمام وظایف، به کودک پاداش بدهید.
  • یک برنامه منظم و ساده برای کودک تنظیم کنید. کارهای پیچیده را به چند مرحله تقسیم نمایید. اینگونه، کودک بهتر می تواند تکالیفش را انجام دهد.
  • ورزش و خواب کافی و به موقع و تغذیه مناسب (غذاهایی بدون مواد محرک مانند کافئین و کاکائو، پر ادویه و …) مفید می باشند.
  • به کودک آموزش دهید، قبل از انجام کار با صدای بلند فکر کند و قبل از انجام کار یا زدن حرفی، چند ثانیه مکث نماید. باید بدانید، اینکار برای کودک مشکل خواهد بود؛ اما به مرور، قادر به انجام آن می باشد.
  • محیط اطراف کودک را آرام و بدون عوامل محرک کنید.
  • به جای دستور دادن به کودک، توضیح دهید چه کاری و چگونه انتظار دارید که انجام دهد. خواسته های خود را به طور ساده شرح دهید.

درمان اختلال بیش فعالی

  • اکثر کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی، دارای عزت نفس پایینی هستند، با احترام با کودک برخورد نمایید و با به کار بردن کلمات مثبت، عزت نفس او را افزایش دهید. این کار در درمان بیش فعالی موثر است.
  • تمام رفتارهای کودک در طول روز را کنترل نکنید. اجازه دهید، عواقب برخی از رفتارهای نادرست خود را تجربه کند. کنترل تمام رفتار های کودک هم برای کودک و هم برای والدین خسته کننده است. در رفتار با کودک بیش فعال، باید صبر و حوصله زیادی داشته باشید.
  • انرژی خود را حفظ کنید. کل روز را صرف کودک نکنید. چند ساعت در روز از یکی از نزدیکان یا به کمک یک پرستار، از کودک مراقبت نمایید و به خود استراحت دهید. ورزش و پیاده روی در این ساعات گزینه مناسبی است. با این اقدام بهتر می توانید شرایط را تحت کنترل قرار دهید.
  • ناامید نشوید. به خاطر داشته باشید، بیشتر کودکان از انواع اختلال ها و بیماری ها رنج می برند. بیش فعالی اختلالی درمان شدنی است، در طی درمان صبور و امیدوار باشید.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا