همه چیز در مورد تب در کودکان
والدین تمایل دارند که اطلاعات کافی در مورد هر گونه علائم ایجاد شده در بدن کودکانشان کسب نمایند و برای اقدامات لازم در مواجه با آنها آماده باشند.
در این مقاله، برای شما عزیزان در رابطه با تب، چگونگی کنترل آن، علت آن و به خصوص پاسخ این سوال که “تب چه زمانی خطرناک است؟” به صورت کلی اطلاعات لازم را خواهیم داد.
با برترین پزشک همراه باشید!
درمان بیماری ها در کودکان به توجه بسیاری احتیاج دارد. تب، علامتی است که شما عزیزان را با یک اتفاق غیر معمول در بدن کودک دلبندتان، مطلع می سازد.
در بیشتر مواقع، تب نشانه بدی نخواهد بود و در صورت درمان، به مشکلات پیچیده تر و یا سخت تر منجر نمی شود.
خاطرتان باشد! پزشک کودک شما عزیزان، تنها فرد مطمئن برای بررسی هرگونه نشانه در کودک است.
آنها با شناخت بدن کودک، بیماری های ارثی و یا بیماری هایی که اکنون کودک به آن ها مبتلا شده است، می توانند بهترین مشورت و درمان را در اختیار قرار دهند.
بهتر است! پیش از هر اتفاقی، اطلاعات خود را از طریق پزشک تکمیل نمایید.
درجه حرارت بالا در بدن، “تب” است و در کودکان بسیار شایع می باشد. در واقع، تب، عکس العمل بدن در مقابل یک عفونت ویروسی یا باکتریایی است.
این عامل حرارتی باعث می شود که سیستم ایمنی بدن فعال شده و بدن شروع به دفاع از خود کند.
تب و اندازه گیری آن:
تب یا همان تغییر دمای بدن به سمت دماهای بالا، می تواند ناشی از علل مختلفی باشد. اما تغییر کردن دما از مرز 38 به بالا را حدودا محدوده تب می دانند.
تب را از طریق دهان، مقعد، زیر بغل، پیشانی، گوش، شریان گیجگاهی اندازه گیری می کنند.
بهتر است بدانید! هرکدام از قسمت ها، کمی درجه حرارت را متفاوت نشان می دهند.
لازم به ذکر است! لمس پیشانی با دست برای تشخیص تب، به هیچ وجه راه حل مناسبی نیست.
کدام روش برای تشخیص تب در کودکان بهتر است؟
اندازه گیری درجه حرارت بدن از طریق:
مقعد:
این روش دقیق ترین روش برای اندازه گیری درجه حرارت بدن و تشخیص دقیق تب می باشد.
در کودکانی که تمایل به نگه داشتن دما سنج در دهان ندارند، این روش برای جایگزینی مناسب است.
دهان:
این روش مناسب کودکانی است که دماسنج را در دهان خود نگه می دارند.
مانند استفاده از دماسنج در بزرگسالان، دقت نمایید! غذای گرم و یا سرد در زمان نزدیک به اندازه گیری دمای بدن، مصرف نشده باشد. در این صورت کمی صبر کنید.
زیر بغل:
تفاوت درجه حرارت واقعی با دمای نشان داده شده در اندازه گیری از طریق زیر بغل نیم درجه است.
عدد به دست آمده را نیم درجه افزایش دهید.
پیشانی:
گرفتن دمای بدن از راه پیشانی با دماسنج های معمولی انجام نمی شود و دستگاه مخصوصی دارد.
گوش:
دماسنج هایی برای اندازه دما از طریق گوش وجود دارند که به اندازه دهانی و مقعدی دقیق نیستند.
لازم به ذکر است! اگر گوش عفونت کرده باشد بر عدد روی دماسنج اثر می گذارد.
شریان تمپورال یا گیجگاهی:
این دماسنج بدون تماس با بدن کودک به وسیله اشعه مادون قرمز، میزان تب را معین می کند. اما دما در این مورد نیز دقیق نشان داده نمی شود.
با چه دستگاه یا وسایلی دمای بدن را میسنجند؟
دماسنج های شیشه ای با جیوه، در دسترس ترین و ارزان ترین دماسنج های موجود در بازار هستند.
این دماسنج ها به دلیل خطر شکسته شدن و در معرض مواد سمی جیوه قرار گرفتن برای کودکان توصیه نمی شود.
دماسنج های دیجیتال امروزه با توجه به دقت بالا و کارایی آسان بهترین گزینه برای تعیین میزان درجه حرارت بدن کودکان می باشند.
چرا تب در کودکان ایجاد می شود؟
بیماری هایی که منشا ویروسی و باکتریایی داشته باشند، می توانند موجب تب شوند، برای مثال:
- سرماخوردگی
- عفونت دستگاه ادراری
- عفونت دستگاه تنفسی
- آنفولانزا
- رزولا
- ورم لوزه
- گاستروآنتریت
- عفونت گوش
- خروسک
- برونشیولیت
نکته*در زمان رشد دندان در کودکان، در صورت مشاهده تب دلیل آن را بررسی نمایید.
نکته*واکسن زدن می تواند باعث تب شود. از پزشک علائم پس از استفاده از هر واکسن را جویا شوید.
چه زمانی گرفتن تب، دمای طبیعی بدن را نشان نمی دهد؟
-کودکی که در پتو پیچیده شده است، از دمای نرمال کمی گرم تر خواهد بود.
-پس از حمام، دماسنج درجه حرارت درست را نشان نمی دهد.
درمان تب کودکان در منزل بهتر است یا توسط پزشک؟
در اکثر مواقع، وجود تب نگران کننده نیست؛ اما، ضروری است که علت آن را بیابید. تب معمولا با علائمی همراه می باشد.
درمواردی که تب همراه با علائم زیر است، بایستی به پزشک مراجعه شود:
- تکرر ادرار یا سوزش ادرار
- اسهال و استفراغ شدید
- علائم کم آبی در بدن
- بی قراری
- مشکل تنفسی و خس خس
- بثورات جلدی
- رنگ پریدگی
- آبی شدن لب، ناخن و زبان
- سفت شدن گردن
- تحریک پذیری
- امتناع از نوشیدنی ها
- لرز
- اختلال تنفسی
- خستگی و بی حالی زیاد
- سرفه با خلط فراوان
- درد عضلانی
- و …
نکته**اگر کودک مبتلا به آسم، دیابت یا بیماری های مزمن دیگری باشد، بهتر است کودک تحت نظر پزشک معالج خود، قرار گیرد تا داروها و سایر موارد مطابق با مشورت او تجویز شود.
تب در سنین مختلف کودکی:
بررسی تب در ماه ها و سال های اولیه رشد نوزاد
نوزادان با سن کمتر از دو ماه:
تب در این نوزادان به بررسی پزشک و معاینه نیاز دارد.
در نوزادان زیر 3 ماه:
در این سن کودکان ممکن است تب بالای 38 درجه را تجربه کنند؛ اما، ظاهر آن ها علائمی دیگری را بروز ندهد.
در درمان آن ها به وسیله دارو، اولین اقدام مشورت با پزشک و سپس استفاده از داروهای تب بر مانند استامینوفن است.
کودکان بین سه ماه تا سه سال:
در صورتی که دمای بدن کودک سه روز متوالی و یا بیشتر بالای 38 درجه حرارت باشد و یا احساس کنید، او بیمار است به پزشک مراجعه کنید.
بهتر است بدانید! به طور معمول، برای کم کردن علائمی مانند بی خوابی، ناراحتی، کلافگی، گریه مداوم، غذا نخوردن و بی اشتهایی از استامینوفن معمولا استفاده می کنند.
اما استفاده از این دارو نیز باید تحت نظر پزشک و به میزان لازم به کودک داده شود.
مطالب مرتبط
در کودکان زیر مراجعه به پزشک الزامی است:
- بروز تشنج در کودکان مهم است.
- تب بالای 39.4 درجه یا بیشتر باید تحت نظر پزشک قرار گیرد.
- تب هایی که روزهای زیادی وجود دارند و قطع می شوند و دوباره شروع می شوند.
- کودکانی که دارای بیماری های زمینه ای قلبی، سرطان، لوپوس یا کم خونی سلول لوپوس هستند.
- کودکانی که دچار بثورات پوستی جدید می شوند.
تب کودک چگونه درمان می شود؟
اگر کودک دارای بیماری های زمینه ای مانند مشکلات قلبی، عصبی، تنفسی و بیماری در قلب باشد، تب بایستی درمان شود.
در برخی تحقیقات علمی اشاره شده است که درمان تب الزامی و خطرناک نیست و اگر کودک علائم آزار دهنده ای ندارد، می توان آن را درمان نکرد.
اما این تشخیص نمی تواند قطعی باشد. والدین باید توسط پزشک مشخص کنند که بایستی چه زمانی برای درمان اقدام نمایند.
از روش های مختلفی برای درمان تب استفاده می شود. از جمله:
درمان تب به وسیله داروهای تب بر:
داروهایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن به صورت شربت نیز تولید شده است.
این نوع درمان موثرترین راه درمان تب در کودکان می باشد. پس از مشورت با پزشک فاصله زمانی مصرف دارو، دوز دارو و … بر اساس وزن کودک مشخص می شود.
مصرف این داروها، پس از قطع علائم آزار دهنده در کودکان، بایستی قطع شود. معمولا هر 4 ساعت و یا هر 6 ساعت یکبار این دارو تجویز شده و نباید بیش از 5 بار در روز استفاده شوند.
نکته* اگر داروهای ایبوپروفن و استامینوفن با هم و یا به صورت یک روز در میان مصرف شوند، احتمال ایجاد خطا و دادن دوز اشتباه وجود دارد. این روش توصیه نمی شود.
بهتر است بدانید، داروها دمای بدن را تا دو درجه کاهش می دهد.
افزایش مصرف مایعات:
کودکان در زمان بروز تب، بی اشتها می شوند. هنگام تب، بدن کم آب خواهد شد.
در این حالت، برای خوردن مواد غذایی اصرار نکنید؛ اما، برای نوشیدن مایعات با ایجاد تنوع در آن ها او را تشویق نمایید.
توصیه می شود! شیر، شیر خشک و آب به صورت مکرر به کودک داده شود.
برای کودکانی که در سنین بالاتر قرار دارند ژله، آب میوه، سوپ و بستنی یخی گزینه های مناسبی برای پایین آمدن تب می باشد.
نکته* اگر کودک از مصرف مایعات دوری میکند، مقدار آن را کم کنید، اما دفعات مصرف آن بیشتر نمایید.
استراحت:
زمانی که تب در بدن وجود دارد، کودک احساس درد و خستگی و بی حالی را تجربه می کند.
استراحت می تواند بر بهبودی سریع تر آن ها کمک کند. والدین باید آن ها را به دراز کشیدن و استراحت برای بهتر شدن، تشویق کنند.
حمام کردن و استفاده از دستمال خیس:
این مورد از درمان تب به اندازه مصرف دارو موثر نیست و البته افرادی نیز در این نوع درمان از الکل استفاده می کنند.
بهتر است بدانید! الکل به وسیله پوست جذب می شود و نباید از آن استفاده شود.
نکات ضروری در مواجهه با تب، در کودکان:
- آرامش خود را حفظ کنید.
- درجه حرارت اتاق کودک را تنظیم کنید. اگر خیلی گرم و یا سرد است، آن را متعادل نمایید.
- تب می تواند به دلیل بیماری های مسری باشد. کودک را از دیگر کودکان جدا نگه دارید.
- از لباس های خنک و سبک برای کودکان استفاده کنید.
- در صورتی که کودک احساس سرما می کند، از پتو برای گرم کردن استفاده کنید.
- از روش های قدیمی و یا توصیه های افراد غیر متخصص دوری کنید.
- زمان تعیین میزان دمای کودک، او را تنها رها نکنید.
